Tungsten Elektrod Seçimi ve Hazırlığı

Tungsten Elektrod Çeşitleri

%2 Seryum Alaşımlı Tungsten Elektrod (AWS Klasifikasyonu: EWCe-2, Renk Kodu: Gri)

Seryum alaşımlı tungsten elektrodlar, mükemmel ark başlangıçlarıyla karbon ve paslanmaz çelikler, nikel alaşımları, titanyum, boru ve ince sac malzemelerin kaynağında tercih edilir. Bu elektrodlar, özellikle DC akımda yüksek performans gösterirken AC akımda da kullanılabilir. Minimum %97.30 tungsten ve %1.8–2.2 seryum içeren bu elektrodlar, AC akımda %30–40 oranında daha yüksek akım kapasitesine sahip oldukları için saf tungsten elektrodlar yerine de kullanılabilir.

%1.5 Lantan Alaşımlı (AWS Klasifikasyonu: EWLa-1.5, Renk Kodu: Altın) ve %2 Lantan Alaşımlı (AWS Klasifikasyonu: EWLa-2, Renk Kodu: Mavi) Tungsten Elektrodlar

%1.5 ve %2 lantan alaşımlı tungsten elektrodlar, düşük akımlarda mükemmel ark başlangıcı sağlar ve uzun ömürlü, kararlı bir yapı sunarak uç aşınmasını azaltır. %2 lantan alaşımlı elektrodlar, havacılık gibi kritik endüstrilerde kullanılır ve %2 toryum alaşımlı tungsten elektrodların yerini alabilir. Her iki tür de karbon ve paslanmaz çeliklerin, nikel ve alüminyum alaşımlarının, titanyumun kaynağında kullanılabilir. %1.5 lantan alaşımlı elektrodlar %97.8 tungsten ve %1.3–1.7 lantan içerirken, %2 lantan alaşımlı elektrodlar %97.3 tungsten ve %1.8–2.2 lantan içerir. Yuvarlak uç şekli ile AC güç kaynaklarında da tercih edilebilir.

Saf Tungsten Elektrod (AWS Klasifikasyonu: EWP, Renk Kodu: Yeşil)

%99.5 saf tungsten içeren bu elektrodlar, alaşımlı türlere göre daha ekonomik bir seçenek sunar. Özellikle AC kaynak uygulamaları için tercih edilir ve ısındığında yuvarlak uç oluşturarak stabil bir ark sağlar. Alüminyum ve magnezyum alaşımlarının AC güç üniteleri ile kaynağında iyi ark kararlılığı sunarken, DC invertör güç ünitelerinde kullanılmamalıdır.

%2 Toryum Alaşımlı Tungsten Elektrod (AWS Klasifikasyonu: EWTh-2, Renk Kodu: Kırmızı)

Bu elektrodlar, iyi bir ark başlangıcı ve yüksek akım taşıma kapasitesine sahiptir. Minimum %97.3 tungsten ve %1.7–2.2 toryum içeren alaşımı sayesinde düşük tüketim oranıyla ark stabilitesini korur ve kaynak metalinin kirlenmesini önler. Hem AC kaynağında hem de karbon, paslanmaz çelik, nikel alaşımları ve titanyum gibi malzemelerin DC (-) kaynağında kullanılabilir. Toryum içeriği nedeniyle az miktarda radyoaktif madde barındırır; bu sebeple operatörler, kullanım talimatlarına ve Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MSDS) yönergelerine uymalıdır.

Zirkonyum Alaşımlı Tungsten Elektrod (AWS Klasifikasyonu: EWZr-1, Renk Kodu: Kahverengi)

Alüminyum ve magnezyum alaşımlarının kaynağında kullanılmak üzere tasarlanan bu elektrod, %98.6 tungsten ve %0.7–0.9 zirkonyum içerir. AC uygulamalarda yuvarlak uç oluşturarak güvenilir bir ark sağlar. Diğer türlere göre kırılmadan daha yüksek akımları taşıma kapasitesine sahip olup, kaynak metaline minimum tungsten geçişini sağlar. Ayrıca üstün ark kararlılığı ve güvenli ark başlangıcı sunar.

Elektrod Hazırlama

Elektrod türüne bağlı olarak, uygun hazırlama yöntemleri ile iki farklı uç şekli elde edilebilir: yuvarlak ve sivri uç.

Yuvarlak Uçlu Tungsten Elektrodlar

Yuvarlak uç şekli, özellikle saf tungsten elektrodlar için uygundur ve AC sinüzoidal dalga formunda veya geleneksel kare dalga TIG güç kaynaklarıyla yapılan kaynak işlemlerinde tercih edilir. Tungsten elektrodun ucunun yuvarlaklaşması için elektrod çapına uygun AC akım değerleri uygulanmalıdır; bu şekilde yuvarlak uç kendiliğinden oluşur. Uç kırılmasını ve ark kararsızlığını önlemek amacıyla, yuvarlak ucun çapı elektrod çapının 1.5 katını geçmemelidir.

Sivri Uçlu Tungsten Elektrodlar

Sivri uçlu tungsten elektrodlar, saf, seryum alaşımlı, lantan alaşımlı ve toryum alaşımlı elektrodlar için özellikle invertör AC ve DC kaynak uygulamalarında tercih edilmektedir. Ayrıca, ince malzemelerin düşük akımlarla kaynağında da idealdir. Elektrod ucunun arkı odaklayarak bozulmayı engellemesi, bu kullanımı tercih sebebi yapar. Ancak, yüksek akımlarda bu elektrodların kaynak metaline geçme riski olduğundan kaçınılmalıdır. Tungsten elektrodun düzgün taşlanması için, taşlama taşına ileri-geri boylamasına hareketle sürtülmelidir. Arkın odaklanması ve başlangıç kolaylığı için sivri ucun uzunluğu elektrod çapının 2.5 katını aşmamalıdır. Toryum alaşımlı tungsten elektrodları taşlarken oluşan tozları ortamdan uzaklaştırmaya özen gösteriniz.